Av ve Yaban Hayatı Paylaşım Platformu
Formumuzdan Yararlanmak İçin Üye Olunuz...
Av ve Yaban Hayatı Paylaşım Platformu
Formumuzdan Yararlanmak İçin Üye Olunuz...
Av ve Yaban Hayatı Paylaşım Platformu
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

Av ve Yaban Hayatı Paylaşım Platformu

Türkiye'de sürdürülebilir yaban hayatını sağlamak, korumak ve kollamak adına burdayız
 
AnasayfaLatest imagesAramaKayıt OlGiriş yap
YENİ ADRESMİZ www.avveyabanhayati.yetforum.net
Arama
 
 

Sonuç :
 
Rechercher çıkıntı araştırma
En son konular
» 2010-2012 Memur Alımları
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePaz Kas. 28, 2010 7:35 pm tarafından Admin

» Kpss Sınavı Yapıldı
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePaz Kas. 28, 2010 7:33 pm tarafından Admin

» YABAN HAYATI EKOLOJİSİ YÖNETİMİ VE AVCILIK YABAN HAYATI DERNEĞİ
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePerş. Kas. 25, 2010 7:42 pm tarafından Admin

» 2010 KPSS Dönemi
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimeCuma Kas. 05, 2010 12:23 am tarafından Admin

» BU KAFAYLA İKLİM YÖNETİLMEZ
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePaz Ekim 31, 2010 12:27 pm tarafından Admin

» Veterinerlikte Yaban Hayatı
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePtsi Ekim 18, 2010 11:17 am tarafından Bubo

» Ağaç Parazitleri
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimeC.tesi Eyl. 25, 2010 12:08 pm tarafından Admin

» Ağaç Özlerinin Tahriş ve İltihapları
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimeC.tesi Eyl. 25, 2010 12:05 pm tarafından Admin

» 31 EKİM ULUSLARARASI KARADENİZ GÜNÜ PANELİ
Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimeÇarş. Eyl. 22, 2010 8:54 am tarafından Admin

Tarıyıcı
 Kapı
 Indeks
 Üye Listesi
 Profil
 SSS
 Arama
Forum
Ortaklar
bedava forum

 

 Yaban Hayatında Orman Bakımı

Aşağa gitmek 
YazarMesaj
Admin
Admin



Mesaj Sayısı : 171
Kayıt tarihi : 20/04/09
Yaş : 35
Nerden : İzmir

Yaban Hayatında Orman Bakımı Empty
MesajKonu: Yaban Hayatında Orman Bakımı   Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePerş. Nis. 22, 2010 6:24 pm

ORMAN BAKIMI GENEL BİLGİLER

Meşçerelerin kurulmasıyla kesime olgunluk yaşına gelerek hasadına,özellikle tensiline başlanmasına kadar geçen uzun bir devre içinde uygulanan bütün maksatlı silvikültürel tedbirlere "Meşçere Yetiştirme" denir.Bu tedbirlere "Orman Bakımı" da denilmektedir.

Orman bakımının amacı,meşçereyi planlı müdahalelerle terbiye etmek,ağaçların tabiatında bulunan ferdi istidatları ortaya çıkarıp geliştirmek,arzu edilmeyen eğilimleri köreltmek veya meşçerelerden uzaklaştırmak,böylece meşçerenin kuruluşunu,karışımını ve gelişimini işletme amacıyla uygun tarzda dizayn etmektir.

Gençlik çağını 12-15 yaşlarına kadar olan bireyler temsil eder.Kapalılık oluştuktan kuvvetli dal budanması ve gövde ayrılmasına kadar devam eden ve ağaçların 15-20-25 yaşlarına tekabül eden "Sıklık Çağı" nda uygulanan bakıma "Sıklık Bakımı / Ayıklama" denir.Sıklık bakımında yapılan iş,mşçeredeki istenmeyen fertlerin kesilip çıkarılması olduğundan buna "Temizleme Kesimleri" de denilmektedir.Sıklık çağının sona ermeinden,gençleştirme çağının başlamasına kadar devam eden uzun döneme "Sırıklık / Direklik ve Ağaçlık Çağı" denilmektedir ve bu çağda yapılan bakıma ise "Aralama" denir.Ayrıca meşçerelerin kurulmasından kesime kadar geçen zaman içerisinde yapılan bütün kesimler için genel bir ifade olan "Temizleme Kesimleri" deyimi de kullanılmaktadır.

Bakım kesimleri ve son kesim,yaban hayvanları üzerinde ilk planda fiziki rahatsızlık unsuru olarak,orta ve uzun vadede ise habitat modifikasyonunu meydana getirmek suretiyle etkili olur.Özellikle son kesim,hayvanları yerinden ederek sahayı terk etmelerine yol açabilir.Keza kısmi ara kesimler için sık sık ormana girmek veya ortamda kesimle ortaya çıkan dağınık manzara hayvanları tedirgin ederek son kesimde olduğu gibi sahadan uzaklaşmaya yol açabilir.Buna karşılık,bakım kesimleri ve aralamaların,çifttırnaklı türler lehine sonuçlar verdiğini gösteren araştırmalar da bulunmaktadır.Aralama,geyik gibi herbivor türlerin beslendiği yem bitkilerinde,büyük bir hızla bir artış meydana getirir.

Geyiğin faydalanması üzerine yapılan bir araştırmada,aralamadan sonra yem bitkisindeki artış karşısında geyik kullanımının nasıl değiştiği gözlenmiş,%30'a varan yem ürünü artışına mukabil geyiğin bu artıştan aynı oranda faydalanamadığı,çünkü kesimle devrilen ağaçların geyiğe engel olduğu tespit edilmiştir.Bu sebeple,geyiğin küçük alanda yapılan bir traşlamadan,aralamaya göre daha fazla faydalandığı söylenebilir.

Yine aynı sebeple yaban hayvanlarının ara kesimden faydalanabilmesi için ağaçların ya iyice boylanıp kalınlaşması beklenmeden kesilmesi ya da emvalin derhal kaldırılması gerekir.

Kesimlerde yaban hayatı açısından gözetilecek en önemli husus,kesimlerin belli bir noktada yoğunlaştırılmayıp,uzun bir dönemi kapsayacak şekilde,geniş biralan sathına dağıtılmasıdır.Kesim programı,bunu sağlayacak tarzda hızlandırılmalıdır.Buradaki maksat,hayvanın yaşama alanında büyük çapta bir değişiklik meydana getirmekten kaçınmak,yani kesimi bölmelerin küçük bir kısmında yapmak ve böylece o bölmede el değmemiş sağlıklı habitat miktadırını yüksek tutabilmektir.

Gerek yapraklı gerekse ibreli ormanlarda,içi kovuk ağaçlar bulunabilir.Bunlar;sincap,yabankedisi ve baykuş gibi türler tarafından yuva veya barınak olarak kullanılabilir.Bu türlere yuva sağlayan bu gibi ağaçlar,her nekadar ormancı tarafından değersiz veya zararlı gibi görünseler de,söz konusu türler açısından kritik bir öneme sahiptirler.

Orman ağaçlarından;meşe,kayın,kestane;çalılardan ise kuşburnu,ahududu,böğürtlen gibi türlerin meyveleri,bilhassa kışın yabani hayvanların beslenmesinden önemli bir yer tutar.Bunlar ormanın asli ağaç türü ve hem de yaban hayvanları için maksimum fayda sağlayacak sayıya indirilebilir.Bu sayı tartışmalı olmakla birlikte hektarda 10 adet olarak düşünülmektedir.Buna göre,baltalık olarak işletilen meşe ve kayın sahalarında kesim sırasında bazı olgun fertlerin bırakılması,keza her türlü diri örtü temizliği sırasında meyveli çalıların bir kısmının belli bir oranda muhafaza edilmesi gerekmektedir.

Gerek bataklık ve su kaynağına yakın yerlerde ,gerekse yüksek rakımlarda vejetasyondaki süksekyonların genç dönemleri,tavşan için olgunluk döneminden daha yararlıdır.Bu sebeple bu alanlardaki vejetasyonun olgunluk dönemini aşıp yaşlı hale gelmesi arzu edilmez.Bunun için,verimlı çağını geçirmiş ağaçları kesmek veya boğmak suretiyle gençlerin önü açılabilir.Bu taktirde meydana gelen boşluklar,ilk planda kuruyan ağaçlardan düşen dallar,daha sonra bu boşlukları kaplayan ot ve çalılar ve nihayet gençlik ve sıklık tarafından doldurulurken,bu arada tavşan için yaşlı bir meşçereye göre çok daha elverişli habitatlar sağlanmış olur.

Orman bakımının uygulama vasıtası silvikültürel işlemlerdir.Silvikültürel müdahale habitat koruma ve geliştirme prensibine uygun yapıldığı ölçüde,yaban hayatı da gelişme imkanı bulur.Bu prensip, "Ormanda yaban hayatı türlerine gıda ve örtü sağlayan flora kompozisyonu ve strüktürlerin devamını sağlamak ve bunlarda gereken yer veya zamanlarda gereken modifikasyonları yapmak" şeklinde açıklanabilir.

Bakım ve aralama kesimleri sırasında meşçeredeki hayvanların gıda kaynağı olan ağaçların korunmasına önem verilmeli ve gereken özen gösterilmelidir.Çünkü çoğunluğu tali ağaç türlerinden olan,diğerleri de diri örtüyü oluşturan ve bu sebeple kesilip çıkarılan bu unsurlar,yaprak,sürgün ve meyveleriyle çeşitli hayvanların beslenmesinde ve örtü ihtiyacının karşılanmasında önemli rol oynarlar.Bunlar arasında;Titrekkavak (Populus tremula),Böğürtlen (Rubus sp.),Üzüm (Vitis sp.),Merikan gürgeni (Carpinus americana),Dağ elması (Malus communis),Ekşi muşmula (Craetagus monogyna),Barut ağacı (Rhamnus frangula),Çoban püskülü (İlex sp.),Kuş üvezi (Sorbus aucuparia),Huş (Betula pendula), Muşamba ağacı (Alemanchier sp.), Pırnal Meşesi (Quercus coccifera), Alıç (Creatagus sp.), Üvez (Sorbus sp.), Gıcır ağacı (Smilax sp.), Ahlat (Pyrus sp.), Anadolu kestanesi (Castanea sativa) ve Okaliptüs (Eucaliptus sp.) gibi türler sayılabilir.

Titrekkavak gibi türler şayet çok fazla miktarda ve yaygın durumdaysa,seyreltme kesimleri sırasında bunların bir kısmı kesilip çıkarılarak sahadaki yoğunlukları azaltılabilir.Hem böylece bunların gövde sürgünü vermesi teşvik edilmiş olur ki bu sürgünleri,geyik gibi sürgün yiyen türlere erişebilecekleri yükseklikte ve bol miktarda besin sağlamaktadır.

İşletme amacının dikte ettiği sülvikültürel amaçlar,yani hedeflenen meşçere kuruluşu,gençleştirme ve meşçere bakımı tedbirlerine şekil veren faktör de işletme amacının kapsamı ve niteliği olmaktadır.Mesela odun üretimi ve yaban hayatı potansiyelinden eşit ölçüde faydalanmayı amaçlayan bir işletme modelinde "Ekolojik Silvikültür" ün prensipleri ön plana çıkar ve silvikültürel uygulamanın kriterleri de buna göre değişir.Söz gelimi tabii tür kompozisyonu ve katlı meşçere yapısı muhafaza edilerek üretilebilen odun miktarıyla yetinilir.Veyahut idare süresi biyolojik çeşitliliğin devamını sağlayacak ölçüde uzatılır veya kısaltılır.Keza,daha pratik ve ekonomik olan fakat aynı yaşlı kuruluşu netice veren maktalı orman yerine değişik yaşlı meşçereler hasıl eden seçme işletmesinin külfetine katlanılır..


En son Admin tarafından Cuma Nis. 23, 2010 11:09 pm tarihinde değiştirildi, toplamda 1 kere değiştirildi
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
http://yabanihayat.tr.gg
Admin
Admin



Mesaj Sayısı : 171
Kayıt tarihi : 20/04/09
Yaş : 35
Nerden : İzmir

Yaban Hayatında Orman Bakımı Empty
MesajKonu: Orman Amenajmanı   Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePerş. Nis. 22, 2010 6:25 pm

ORMAN AMENAJMANI

Hemen hemen her tip orman,bazı yaban hayvanı türlerini barındırdığına göre yaban hayatını dikkate alan bir orman işletmeciliğinde hangi amaçlar bununla ilgili hangi kriterler tespit edilebilir sorusu orman amenajmanını ilgilendirmektedir.Bu hedefler sözgelimi tabii kuruluştaki bir koru ormanında şunlar olabilir.

-Ormanı,bütün olarak nadir tür veya komünitelerin korunmasını sağlayacak biçimde planlamak.

-Ormanı,içerisindeki hayvan tür sayısını ve bunların popülasyonlarını arttıracak tarzda işletmek.

-İşletme faaliyetini,önemli bitki ve hayvan komünitelerinin bulunduğu yetişme muhitlerini ve alanların korumasını esas alan bir plan dahilinde yürütmek.

Bu durumda yukarıdaki hedeflerden ilkinde nadirlik,ikincisinde çeşitlilik,üçüncüsünde de habitat koruma kriterleri esas alınmış olmaktadır.

Orman amenajmanın görevi,ormanı devamlılık,verimlilik,iktisadilik ve çok yönlü faydalanma prensipleri doğrultusunda ormancılık amaçlarına ulaştıracak tarzda planlamaktır.Bu planlama için evvela idare veya işletme amacının tespit edilmesi,birden fazla işletme amacı belirlenmişse bu amaçların birleştirilmesi ve öncelikli amacın kararlaştırılması gerekmektedir.

Her orman,her taraftan ekonomik değeri olan ürünleriyle para hasılatı sağlar ve diğer taraftan da sosyal,kollektif,kültürel,hidrolik,estetik,turistik,rekreatif, antierozyonal, biyolojik ifade eder.İşletilen bir ormanda ormanın farklı karakterdeki bu fonksiyonlarından birisi veya birkaçı işletme amacı olarak belirlenebilir.Bunların hangilerinin olacağı,ülkenin milli ormancılık politikası hedefleri,seçilecek işletme tekniğinin devamlılık,prodüktivite ve rasyonalite kriterleri açısından fizibilitesi ve yetişme muhiti şartları gözönüne alınarak belirlenir.

Ön planda ürün ve para hasılatı sağlamaya yönelen bir işletmede,amaçlardan biris odun yetiştirmek,diğeri de sözgelimi memli,kuş ve balık gibi hayvansal menşeini yan ürünler elde etmek olabilir.Bu durumda,bunların birbirleriyle çelişmeyecek,bilakis birbirlerini destekleyecek biçimde birleştirilmesi yolları ve imkanları aranmalıdır.Çoğu zaman,farklı amaçların birleştirilmesi ve işletme tekniğinin maksimum ürün alınacak tarzda optimize edilmesi mümkün oolmaktadır.Bazen de amaçların önem dereceleri ve birbiriyle ilişkilerine göre sıraya konması,mesela bunlardan birinin esas alınarak,ana amaç,diğerlerinin de yan amaç olarak belirlenmesi gerekebilir.Bütün bunlar, bu Orman Amenajman Planları'nın bunları gerçekleştirecek şekilde düzenlenmesiyle mümkündür.

Birden fazla amacın belirlenmesi ormancılığın çok yönlü faydalanma prensibine dayanmaktadır.Bu prensip,ormancılığın doğuşundan beri uygulanmakla beraber farklı şekillerde de tarif edilmektedir.Mesela İngiliz Milletler Topluluğu Ormancılık Terminolojisi'ne göre; "Bir ormandan aynı zamanda iki veya daha fazla maksatla faydalanmak" şeklinde tarif edilen çok yönlü faydalanma,ABD ormancılık terminolojisinde "odun veya diğer orman ürünlerinin üretimi ile evcil hayvanlar için yem,ince dal ve yaprak üretimi,yaban hayvanlarına uygun yaşama şartları meydana getirme,güzel manzaralar elde etme,su üretimi ve su ekonomisinin korunması,rekreasyon vs. gibi iki veya daha fazla amacı birleştiren ormancılık uygulaması şeklinde tarif edilmiştir.

Buna göre çok yönlü faydalanma,bir orman alanını iki veya daha fazla maksatla kullanmaktır.Ancak bir orman için ikiden fazla amacın kararlaştırılması halinde,bunlardan birinin veya birkaçının ana amaç teşkil etmesidiğerlerinin bunun yanında yan amaç olarak yer alması gerekmektedir.

Ormannın işletme amaçları arasında yaban hayatını koruma ve üretme amacına da yer verebilmek için evvela orman vejetasyonu ile yaban hayatı arasındaki ilişkilerinin bilinmesi lazımdır.

Buna göre,bir orman işletme amacı tespiti ve buna göre mevcut potansiyelin envanter ve planlamasına geçmeden önce,elde edilecek öncelikli ürünün hangisi olduğuna karar vermek gerekmektedir.Ayrıca,sözgelimi;ana amacı odun yetiştirmek olan bir işletmede ikinci amacın da yaban hayatı için yapılacak harcamaların,yaban hayvanlarından mı yoksa odundan mı karşılanacağının tespit edilmesi lazımdır.

Orman amenajmanını yaban hayatı üretimiyle bağdaştırma konusunda ihtiyaç duyulan ve planlama için gerekli olan temel bilgilerden bazıları şunlardır:

-Planlamada esas amacın odun veya yaban hayvanı üretiminden hangisi olduğunu ve buna uygun işletme tekniğinin ne olacağı,

-Maksimum üretim için,tür bazından gerekli olan optimal ortam şartlarının,neler olduğu mesela su,gıda,örtü miktarı ve bunların optimal dağılımının nasıl olması gerektiği,

-Optimal habitat şartlarını sağlayan orman tipleri ve meşçere kuruluşunun hangileri olduğu,

-Üretimde geniş saha ve ekstansif tekniklerin mi yoksa küçük alanlarda entansif tekniklerin mi uygulanacağı,

-Üretim için entansif çalışmalar yerine sadece ormancılık uygulamasında modifikasyonlar yapmanın yaban hayvanı üretmeye yeterli olup olmayacağı,

-Sahadaki yabani popülasyonların yoğunluk ve dağılımıyla ilgili envanter verilerinin bulunup bulunmadığı,mevcut bilgilerin sıhhati ve planlama açısından yeterlilik derecesinin ne olduğunu,

Yukarıdaki hususlar tür bazından cevaplandırılabiliyorsa Orman Amenajman planında yaban hayatı isteklerini karşılayacak düzenleme veya revizyon yapma yolunda adımlar atılabilir.

Amenajman planlarının,yaban hayatı habitatlarının çeşitliliği ve tehlikeye maruz türler üzerindeki etkilerin değerlendirilmesiyle ilgili olarak şunlar söylenebilir;

Şayet amenajman planında bu hususa yer verilmişse yani habitat tipleri bakımından çeşitliliğin korunması amacı da varsa bu taktirde zarar vermeyecek hasat ve gençleştirme metotları takip edilecek tarzda amenajman yatırımları yoğunlaştırılır.Mesela kesimler sıklaştırılır,fakat kesim blokları daraltırılır.Keza,alt tabakanın korunması,dere boylarında ağaçlık şetirlerin bırakılması ve özel habitatlarınbakımı için gereken masrafları karşılayacak şekilde yatırımlar genişletilir.

Düşük seviyedeki yatırımla gerçekleştirilebilecek olan hızlandırılmış kesimlerle çok sayıdaki habitat tipleri ve "Kenar Etkisi" meydana getirebilir.Fakat bu arada yol yapımları da hızlanacağından yabani popülasyonların tedirginliği de artar.

Yüksek yatırım seviyelerinde alana büyük fakat çeşitliliği az bir orman getirilecektir.Ancak yaban hayatı koruma açısından,geniş alanlar boyunca ortaya çıkan tekdüzelik belirli bir alanın özel yaban habitatı olarak muhafaza edilmesi amacıyla da olsa arzu edilen bir durum değildir.

Ayrıca yaşlı meşçereler,zaman içerisinde boyca yeknesak bir yapıya yönelme eğilimindedirler.Değişik yaşlı meşçeredeyse dağaçlar,boy bakımından büyük farklılıklar gösteren gayrı muntazam dağılıma sahiptirler.

Değişik yaşlı meşçereler genellikle seşme kesimi yapılan ormanlarda gelişmektedir.Geyik yaşama alanlarında yapılacak bir habitat manipülasyonu için herhangi bir özel silvikültür metodu ve bir metodun diğerlerinden daha elverişli olduğuna dair yeterli veri yoktur.Bununla birlikte seçme kesimin geyik ve sığır için habitat değerini arttırdığı ve habitatı daha yararlı hale getirdiği,habitat değerini ve dolayısıyla habitattan faydalanmayı arttırdığı ve gizlenme örtüsünü yok etmeden çalı ve otsu bitkilerin çoğaltılabildiği yerlerde ağaç tabakasındaki seyreltmenin geyik habitatını geliştirdiği bilinmektedir.

Üst tabakadaki ağaçların seyreltilmesiyle elde edilen sonuçlar bakımından seçme kesimle dar alanda veya dar şeritlerde yapılacak bir traşlama benhzer etkilere sahiptir.Fakat seçme kesimle traşlama arasında en büyük farklılık seçme işletmesi için daha fazla alanın kesimlerden etkilenmesidir.Bu sebeple aynı hacimdeki bir hasat bu iki farklı kesim metodundan herhangi biri ile yapılabilecekse,seçme kesimini tercih etmeden evvel bunun geniş alanlara yayılması dolayısıyla hayvanlara vereceği rahatsızlık da göz önüne alınmalıdır.

Bu konuda geyiğin isteklerine uygun silvikültür metodunu seçmekten daha da önemlisi,bu metodun hangi ölçekte,yani ne genişlikte bir alan sahasında ve ne yoğunlukta uygulanacağıdırçÇünkü habitat yapısını ve zenginliğini asıl etkileyecek olan budur.

Tepe kapalılığını %50'den fazla kırmayan bir seçme kesimi termal örtüyü azaltır,fakat bu arada sahada yem bitkilerinin gelişmesinde tıraşlama kadar etkili olarak bunların miktarında önemli ölçüde artışa yol açar.

Geyik için temini mümkün örtü çeşitliliğini tanımlayan belirli bir ölçü yoktur.Fakat bu konuda ön görülen bazı rakamlar şöyledir:

Emniyet örtüsünün genişliği 180 m ' den az olmamalıdır.

12 hektardan küçük termal örtü,hava akımlarını yeterinde engelleyemediği,yani rüzgarı kesip hayvanları rüzgarın etkisinden koruyacak ölçüde bir korunak sağlayamadığı için yetersiz kalır.

Kenar Etkisi

Yaban hayvanları bir alandaki çeşitli vejetasyon tiplerinini orta kısımlarında değil,genellikle kenarları boyunca yaşarlar.Bu nedenle de çoğu kez "Kenar Hayvanları" olarak tanımlanırlar.İki ve daha fazla vejetasyon tipi arasında toplanan yaban hayvanlarının bu eğilimi "Kenar Etkisi" olarak adlandırılır.

Yaban hayatı farklı türlerin ihtiyaç duyduğu değişik gıda ve örtü imkanlarının bulunduğu yerlerde gelişir.Bu imkanı en fazla sağlayan yerler ise kenarlardır.Kenar,bitki komünitelerinin karşılaştıkları veya komünitelerdeki farklı strüktürlerin bir araya geldikleri yerdir.İki komşu bitki toplumu veya strüktürel şartlar arasında kalarak etkilenen sınır bölgesi geçiş zonuna "Ekoton" adı verilir.
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
http://yabanihayat.tr.gg
Admin
Admin



Mesaj Sayısı : 171
Kayıt tarihi : 20/04/09
Yaş : 35
Nerden : İzmir

Yaban Hayatında Orman Bakımı Empty
MesajKonu: Orman Bakım Teknikleri   Yaban Hayatında Orman Bakımı Icon_minitimePerş. Nis. 22, 2010 6:26 pm

ORMAN BAKIMI TEKNİKLERİ

Ayıklama (Sıklık Bakımı)

Ayıklama kesimleri sonunda ormanda bırakılan yapraklı dallar,geyik ve tavşan gibi herbivor türler için kısa süreli de olsa gıda kaynağı oluşturması yönüyle çok yararlı olmaktadır.Bu kesimler,ayrıca sürgün gelişmesini hızlandırdığı için sürgünle beslenen türleri sevindirir.

Ayıklama kesimlerinin dezavantajı ise bu kesimler sırasında meşçerede bulunan ve yaban hayvanları için besin kaynağı oluşturan kızılağaç (Alnus spp.),Titrekkavak (Populus tremula), Çınar (Platanus spp.), Huş (Betula spp.) ve çalıların sahadan uzaklaştırılmasıdır.Şu halde meşçerenin gelişme çağında dolgu ağacı görevi yaparak düzgün gövdelerin yetişmesine de hizmet eden bu tür tali ağaç ve çalıların yaban hayvanları için imkan ölçüsünde korunması gerekmektedir.

Bakım Kesimleri (Aralama)

Aralama kesimleri genel olarak yaban hayatı lehine sonuçlar doğurur.Bu kesimler,sürgünle beslenen hayvanlara,özellikle gıdalarının tükendiği kış aylarında taze gıda imkanı sunar.Ayrıca ağaçları düzenli periyotlarla ek sürgün geliştirmeye teşvik eder.

Genç bir çam meşçeresi,tepe kapalılığı oluştuktan sonra yaban hayvanlarına gizlenme ve termal örtüden başka herhangi bir fayda sağlayamaz.Bu sebeple habitat geliştirmek isteniyorsa çam ormanlarında aralamalarla ekonomik ölçüler el verdiğince erken başlamalı ve sık sık tekrarlanmalıdır.Zira,sıkça yapılan aralamalar alt tabakadaki yem ürününün miktarını,çeşidini,kalitesini arttırdığı gibi bu kısımdaki bitkilerin meyve ve tohum tutmasını da hızlandırır.

Aralama çağına gelmiş bir meşçere besin kaynağı olarak artık gerilemiştir.Yani önceki dönemlerine göre hayvanlara daha az besin sağlayabilir.Çünkü kapalılığa ulaşmış bir meşçerede ağaçlar,alt dal ve sürgün vermekten ziyade boy verip yukarı yönelmekte,böylece gövde alt seviyesindeki sürgün miktarı azalmaktadır.Ayrıca,kapalılık oluştuktan sonra orman tabanı daha az güneş aldığından alt flora yoğunluğu da düşmektedir.Böyle bir meşçerede yapılacak aralama kesimi,beslenme imkanını arttırır.

İbreli meşçerelerde aralama için en uygun zaman kışın karlı dönemidir.Zira,bu zamanda yapılan bir aralama,geyik ve benzeri türlere,kesilen ağaçların sürgünlerinden faydalanma imkanı verir.Aralamadan sonra sahada gelişen komüniteler ve kenar etkisi de keza besin ve örtü elemanlarının artması yönünde etkili olmaktadır.Bu sebeple,silvikültür,yaban hayatında besin ve gıdayı arttırma aracı olarak kullanılmaktadır.

Budama

Budaksız ağaç yetiştirmek esas olduğu için ormancılıkta budamaya ancak zaruri hallerde başvurulur.

Çam sıklıklarında meşçere kalitesini yükseltmek ve özellikle yangın tehlikesini azaltmak için iyi gövdelerde 2-2.5 m yükseliğe kadar kuru dalların alınması yoluna gidilmektedir.Bu işlem yaban hayvanları ve bilhassa çam ormanlarında barınan kuşlara hareket imkanı sağlama yönünde faydalı olur,besin şartlarında ise herhangi bir değişikliğe yol açmaz.

Sağlık Kesimleri ve Enkaz Kaldırma

Sağlık kesimleri,ormanda yangın,böcek salgını,fırtına gibi afetler veya çeşitli hastalıklar neticesinde ölen ormandan çıkarılmasıdır.Bu kesimler,bir mecburiyet olmadıkça,memelilerin doğurduğu,kuşların da kuluçkaya yattığı yavru uçurduğu dönem dışında,yani Mart-Ağustos dönemi çıktıktan sonra yapılmalıdır.

Sağlık kesimlerinde esasen ölmüş veya yaşama ihtimali kalmayan ağaçlar çıkarılır.İçi oyulmuş fakat hayatiyeti devam eden ağaçlar sağlık kesimi dışında tutulmalıdır.Bu tip ağaçlar,sansar,sincap hatta tilki gibi memelilere,baykuş,ibibik,ağaçkakan gibi kuşlara yuva mekanı sağlarlar.

Ormandaki ölüp,kurumuş ve kurumakta olan ağaçların kaldırılması,bir yandan ekosistemdeki öneme sahip ayrıştırıcı organizma kitlesini,diğer yandan da habitatta mevcut niş çeşitliliğini azaltmak suretiyle,özellikle sülün,bıldırcın,çulluk gibi kuşların beslenme ve barınma şartlarını değiştirir.

Ormandaki dikilikurular,birçok yaban hayvanına tüneme,yuva yapma ve beslenme yerleri sağlayan önemli bir habitat unsurudurlar.Gövde oyuklarına yuvalanan kuşlardan,gerek yuva oyuklarını kendileri açan primer oyukçular,gerekse tabii olarak veya başka bir şekilde oluşmuş oyun veya boşlukları kullanan sekonder oyukçu türler,orman kuş faunasının büyük bir kısmını oluşturur ve endemik böcek popülasyonlarının dengelenmesinde de önemli rol oynarlar.Dikilikuru ağaçların oyuk ve kovukları,ayrıca sincap (Scilurus vulgaris) , Yarasa (Myotis spp.), fındık faresi (Muscardianus sp.), Meşe faresi (Elyomis quercinus) ve cüce fare (Micromys sp.) gibi birçok memeli türüne yuva yeri sağladığı için de önemlidir.

Ormanda dikilikuruların bulunması yaban hayatı bakımından önemlidir ki bunların bulunmadığı yerlerde yapraklı ağaçlardan bazılarının herbisit şırınga ederek ve boğmak suretiyle kurutulması yoluna gidildiği bile olur.

Tıraşlama alanlarında bırakılan dikilikurular,özellikle kuş popülasyonlarının yoğunluğu ve çeşitliliğinin artmasına hizmet eder.Tohum ağacı veya siper ağacı olarak bırakılacak ağaçlar kesileceği zaman,bunlardan bir kısmı kesilmeyip alanda bırakılırsa,bunlar dikilikuruların yaptığı fonsiyonu karşılayabilirler.

Yabani hayvanların dikilikuru veya oyuklu-kovuklu ağaç ihtiyacını karşılamanın bir diğer yolu da,ormaniçi suların kıyısında veya dere vadilerinde ya da arazinin yüksek ve sarp yerlerinde bazı ağaç topluluklarını kesim dışı bırakmaktır.

Gençleştirme-Meşçere Kurma

Ormanda kesim çağına gelmiş ağaç ve meşçerelerin,faydalanma amacıyla kesilerek yerlerine yeni ve genç orman generasyonunun getirilmesiyle "Gençleştirme" yapılmış olur.Gençleştirme ister tabii isterse de suni yolla yapılacak olsun yaban hayatı bakımından dikkat edilecek en önemli husus,geniş sahalarda tek ağaç türünden ibaret gençliğin gelmesine yol açmamak,yani monokültür oluşturmaktan kaçınmaktır.Çünkü her mevsim çeşitli gıda ve örtü imkanı sağladıkları için,karışık ormanlar yaban hayatı bakımından saf ormanlara göre daha yararlıdır.Suni gençleştirme yapılıyorsa,dikilecek fidan çeşidi ve oranlarını seçerek bunu ayarlamak ve sahadaki yaban hayvanlarının isteklerine cevap verecek türden fidanları kullanmak mümkündür.

Yaban hayatında prensip olarak,sahayı birden tamamen açmayan gençleştirme tercih edilmekle birlikte,tür çeşidini çoğaltmak ve istenen karışımları sağlamak için,tabii gençliği farklı türden fidanlar dikerek takviye etmek suretiyle aynı alanda tabii ve suni gençleştirme metotlarının kombine edildiği bir sisteme gidilebilir.

Ağaç Türü Karışımı

Tek ağaç türünden oluşan bir saf orman veya aynı yaşlı bir meşçere dahilinde,karışık bir ormana veya değişik yaşlı meşçereye oranla çok daha az sayıda hayvan türüne türüne rastlanır.Çünkü çoğu hayvan türü,farklı tipte birçok vejetasyonun yan yana veya iç içe olduğu yerleri tercih eder.Maksimum popülasyon yoğunluğu -türün esneklik sınırları içerisinde kalmak kaydıyla- vejetasyon tipleri bakımından yeterli çeşitliliğin bulunduğu alanlarda görülür.Bunlar ise iki veya daha fazla vejetasyon tipinin birleştiği ve kenar etkisinin ortaya çıktığı alan veya ekotonlardır.Bu nedenle bir ormanda ağaç türü sayısının fazla olması,genel olarak yaban hayatı açısından avamtaj teşkil etmektedir.

Meşçere Tekstürü ve Strüktürü (Kapalılık)

Meşçerenin yatay ve dikey kapalılığı,habitatın örtü ve besin şartlarını değiştirmek suretiyle o alandaki hayvan türlerinin çeşidi ve sayısı üzerinde etkili olur.

Memeli büyük hayvanların ihtiyacı olan örtü tipleri şekillenmesi,meşçerenin hem yatay hem de dikey kapalılığına bağlı olarak gerçekleşir.Bunlardan mesela termal örtünün kalitesi büyük ölçüde yata kapalılığa göre değişirken,gizlenme örtüsünün elverişliliği yatay kapalılık yanında dikey kapalılığın derecesine de bağlıdır.Aynı derecede dikey kapalılık sağlayan biri yaşlı ve kalın çaplı ağaçlardan,diğeri ise ince çaplı,fakat sık durumdaki genç ağaçlardan iki ibreli meşçereden ikincisi,fazla sayıda gövdelerin oluşturduğu sütreler sayesinde görüş mesafesinin azalmasına ve dolayısıyla daha fazla emniyet örtüsü teminine hizmet eder.

İbreli ormanlarda,meşçere iyice yaşlandığında,yatay kapalılığın belli bir derecede azalması sayesinde alana değişik çalı türleri ve bilhassa otsu türler gelebilmekte,bu ise besin miktarının artması yönünde olumlu bir etki meydana getirmektedir.

Çoğunlukla,orman örtüsü aynı yapıda gitmez.Bu sayede belli bir istikamette ilerlendiğinde farklı yapıda vejetasyonlara girilir.Bu vejetasyon tiplerinin bazıları geyik tarafından gizlenme örtüsü,bazıları termal örtü olarak,bazıları da otlak olarak kullanılır.Fakat diğer yabani türler gibi geyiğin de farklı ihtiyaçlarını kısa mesafede karşılayabildiği alanları tercih etmektedir.Bunun için de belli bir vejetasyonla kapalı alanın belli bir büyüklüğü geçmemesi gerekmektedir.Geyiğin bir alandaki orman örtüsünü kullanımı yaklaşık olarak kenardan itibaren 140-180 m sonra azalmaktadır.

Silvikültürel işlemlerin sonucunda ormanda oluşacak boşlukların büyüklüğü,olgun ağaç boyunun 5-8 katından fazla olmamalıdır.Bu ise 140-180 m 'lik genişliğe tekabül eder.

Meşçere kuruluşu aynı zamanda yaban hayvanlarının habitat strüktürünü de belirlediğinden,habitatın yaban hayatına elverişliliğini ortaya koymak için,habitat strüktürü nümerik değerler ile ifade edilerek tanımlanmaya çalışılır.Bu tanımlama için,tepe tacı ve kapalılığı,üst tabakadaki ağaç türlerinin terekkübü (kompozisyonu) ve oranı,gövde sıklığı,profildeki -düşey-tabakaların yükseklikleri,meşçeredeki yaş sınıflarının dağılımı ve sınıfın ortalama boy ve çapları ile varyasyonları ve nihayet "Habitat Strüktür Analizi" veya "Örtü Envanterleri" denir.

Meşçerede dikey kapalılığı sağlayan unsurlar,orta tabakayı oluşturan tali ağaç türleri ve ağaççıklar ile alt tabakayı dolduran çalılar ve kaba otsulardır.

Dikey kapalılık gösteren bir meşçeredeki strüktür,çok sayıda kuş türünün bu yapıda barınmasını mümkün kılar.Dikey kapalılığı oluşturan flora elemanları,genellikle bu kuş türlerinin besin ve örtü ihtiyaçlarını karşılar,üst tabakadaki ağaçlar da dal ve dövde oyuklarıyla yuvalanma ve kuluçka imkanı sağlarlar.

Diri Örtüyle Mücadele

Kesim sonrası,gençleştirmeye uygun bir ortam hazırlamak amacıyla yapılan diri örtü temizliği sırasında uzaklaştırılan ağaççık,çalı ve kaba otsu türleri,esasen yaban hayvanlarının birinci derecede örtü ve besin ihtiyacını karşıladıkları için bunlarım imha edilmesi hayvanları örtü veya besinden mahrum etme sonucunu doğurmaktadır.

Diri örtüyü kaldırmanın diğer bir etkisi de toprağın organik madde kaybına uğramasıdır.Oysa kaybolmadığı taktirde bitki içerisinde sirkülasyona girecek ve böylece gıda zincirine katılacak olan bu besin maddelerine ise yaban hayvanlarının ihtiyacı vardır.

Diri örtü temizliğinde yaban hayatına ortam hazırlayabilmek için kimyasal teknikler mekanik usullere tercih edilir.Zira kimyasal mücadeleyle hem orman tabanına ışık girmesine imkan sağlanabilir hem de ortamda kalan dikili kurular,kurumuş odunlar ve bunun yanı sıra baltalıklarda sürgün verimi artan ağaçlar sayesinde yaban hayvanlarına elverişli besin ve örtü şartları geliştirilebilir.
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
http://yabanihayat.tr.gg
 
Yaban Hayatında Orman Bakımı
Sayfa başına dön 
1 sayfadaki 1 sayfası
 Similar topics
-
» Yaban Hayatı Amenajmanı
» Ormancılıkta Yaban Hayatı Çalışmaları
» Çevre ve Orman Bakanlığı'nda Neler Oluyor???
» Aman Çevre ve Orman Bakanı Eroğlu Duymasın
» Veterinerlikte Yaban Hayatı

Bu forumun müsaadesi var:Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
Av ve Yaban Hayatı Paylaşım Platformu :: Ormancılıkta Yaban Hayatı :: Ormancılıkta Yaban Hayatı Çalışmaları-
Buraya geçin: